Nederlandse Competitie

Ajax begint erg slecht aan de competitie en raakt ver op achterstand, terwijl de uiteindelijke kampioen AZ nauwelijks punten morst. Halverwege het seizoen, als Wim Jansen komt en Johan Cruijff tijdelijk onderdeel uitmaakt van de technische leiding, gaat het beter en begint Ajax aan een lange inhaalrace waar weinig punten meer worden gemorst. Uiteindelijk weet Ajax de tweede plaats te machtigen met 12 punten achterstand op kampioen AZ '67.

Beker

In de bekercompetitie is AZ '67 uiteindelijk Ajax ook de baas en verliest Ajax in de finale met 3-1. Ajax rekende daarvoor wel succesvol af met SVV, FC Twente, Groningen en PSV.

Europa

In de Europa Cup I treft Ajax in de tweede ronde Bayern Munchen en deze zijn duidelijk een maatje te groot. Liverpool wint de finale van Real Madrid. Feyenoord vertegenwoordigt Nederland in de Europa Cup II en moet in de halve finale zijn meerdere erkennen in Dynamo Tbilisi, die in de finale Carl Zeiss Jena verslaan. In de Europa Cup III stranden FC Utrecht (uitgeschakeld door Eintracht Frankfurt), FC Twente (Dynamo Dresden), PSV (Hamburger SV) in de tweede ronde. AZ bereikt de finale, maar verliest van Ipswich Town. Aan de intertoto competitie doen FC Den Haag (2de in hun groep), Willem II (3de) en Roda JC (3de) mee.

Opstelling

Er wordt veel gevarieerd in de opstelling, vooral door tegenvallende prestaties in het begin, maar ook door blessures en enkele jeugdspelers die gedurende het seizoen ingepast worden. Er wordt ook met verschillende systemen gespeeld, zo valt Ajax in het tweede deel van de competitie terug op een meer verdedigend systeem met 2 aanvallers en 4 middenvelders. De meest gebruikte basis: Piet Schrijvers op doel, in de verdediging Edo Ophof, Wim Jansen, Sten Ziegler en Peter Boeve, op het middenveld Frank Arnesen, Dick Schoenaker, Frank Rijkaard en Soren Lerby, en in de voorhoede Tscheu La Ling en Wim Kieft. Frank Arnesen is de aanvoerder. Henning Jensen en Kees Zwamborn spelen veel partijen op verschillende posities, ze spelen vaker dan een deel van de spelers die hierboven als basisspelers worden aangemerkt. Jan Weggelaar, Martin Wiggemansen, Martin van Geel, Piet Hamberg, Keje Molenaar en Piet Wijnberg komen vooral in het begin regelmatig aan bod. Gerald Vanenburg speel vanaf het moment dat hij zijn debuut maakt vrijwel elke wedstrijd. Rini van Roon (2) en Sonny Silooy (1) spelen ook.

Coach

Leo Beenhakker is coach maar neemt op 10 maart ontslag. Zijn assistant Aad de Mos neemt het tot het eind van het seizoen waar. In April wordt bekend dat Kurt Linder Aad de Mos zal opvolgen. Aad de Mos wordt zijn assistant en het is de bedoeling dat hij op termijn hoofdcoach wordt.

Klassieker

In de eerste competitie helft gaat Ajax in Rotterdam met 4-2 onderuit. Een bijzondere wedstrijd omdat het de eerste wedstrijd voor Ajax is van Feyenoord icoon Wim Jansen. Spelers van Feyenoord creeren voor en na de wedstrijd met hatelijke teksten een explosieve sfeer, en Wim Jansen wordt in de warming up door een ijsbal van een supporter op zijn oog getroffer waardoor jij uiteindelijk maar 18 minuten in het veld zal staan. In die korte tijd maken enkele spelers van Feyenoord zeer zware overtredingen op hem. In de tweede competitie helft weet Ajax met 4-1 van Feyenoord te winnen.

Transfers Begin

Als laatste van de generatie die drie maal de Europa Cup I won aan het begin van de zeventiger jaren vertrekt Ruud Krol ook bij Ajax, hij gaat naar de Vancouver Whitecaps. Simon Tahamata vertrekt naar Standard Luik. Peter van der Hengst maakt definitief de overstap naar PEC Zwolle na voorgaande seizoen al verhuurd te zijn. Ruud Kaiser maakt na verhuur definitief de overstap naar Antwerp FC. Ton Blanker gaat naar Vitoria Setubal, Erwin Cramer naar Helmond Sport, Guido Pen naar Den Haag, Karel Bonsink wordt een jaar verhuurd aan RWDM. Rick van den Boog, John Cornet, Gaby Martinez en Siegfried Roosblad stoppen met prof voetbal. Peter Jager wordt voor een seizoen verhuurd aan Den Haag. Hans Galje komt over van Den Haag, Piet Hamberg van Servette, Keje Molenaar van Volendam, Edo Ophof van NEC, Rini van Roon van Edo, Gerald Vanenburg van Elinkwijk, Martin Wiggemansen van FC Amsterdam, Sten Ziegler van Hvidovre. Vanuit de jeugd krijgen Wim Kieft, Ben Haverkort, Frank Rijkaard, Sonny Silooy, en Dick Trock hun eerste prof contract. Het is niet bekend waar Kan Weggelaar vandaan is gekomen. Soms wordt Gerald Vanenburg als eigen kweek aangemerkt, maar hij lijkt in de zomer overgekomen te zijn van Elinkwijk.

Transfers Gedurende het Seizoe

Op 23 September 1980 besluit Pim van Dord te stoppen met prof voetbal na ruim 2 jaar last te hebben gehad van terugkerende blessures en nauwelijks gespeeld te hebben. Piet Wijnberg wordt vanaf half Februari tot de rest van het seizoen verhuurd aan Go Ahead. Wim Jansen komt halverwege het seizoen vanuit Amerika over om Ajax te versterken.

Transfer Geruchten

Huub Stevens, Louis van Gaal, Leo van Veen, Luuk Balkestein en Rene van der Gijp zijn enkelen van de spelers die in verband worden gebracht met een overgang naar Ajax.

Aad de Mos wordt begin dit seizoen toegevoegd als assstent van Leo Beenhakker, naast Bobby Haarms.

De Telegraaf introduceert dit zijn een assist klassement, maar omdat de assist nog niet standaard in de krantenverslagen worden gemeld blijft het moeilijk betrouwbare statistieken te vergaren. Zo staan Dick Schoenaker en Frank Arnesen na 4 wedstrijden op 3 assists, maar heb ik er op basis van wedstrijdverslagen voor elke speler maar twee kunnen traceren. Uiteindelijk maakt Frank Arnesen in dit seizoen 16 assists en wordt daarmee eerste in het klassement. Soren Lerby eindigt op een gedeeld 3de plaats met 14 assists.

Dick Schoenaker krijgt na de 4de ronde een schorsing van 3 werdstrijden omdat hij binnen een tijdsbestek van 1 jaar zijn derde gele kaart heeft. Zijn eerste gele kaart liep hij op op 1 september tijdens het voorgaande seizoen in een toernooi in Spanje, maar dit telde toendertijd wel mee. Ajax gaat in protest tegen de schorsing omdat er tussen de eerte gele kaart en derde gele kaart (3 september) meer dan een jaar zit, de Spaanse bond had pas in oktober vorig seizoen de gele kaart doorgegeven aan de KNVB. De bond houdt echter de datum van het doorgeven aan, dus Schoenaker wordt alsnog geschorst.

Johan Cruijff is begin van het seizoen in gesprek met Ajax om tijdens de voetballoze periode in de verenigde staten tijdelijk voor Ajax uit te komen. Er zitten nog wel wat haken en ogen aan dit plan, onder andere omdat de KNVB maar een clubovergang per seizoen toestaat.

Scheidsrechter Egbert Mulder beschuldigt tijdens een lezing voormalig penningmeester van Ajax Brandsteder ervan dat hij met videobeelden heeft geknoeid om een overtreding van een Ajacied te verdoezelen voor de tuchtcommissie. Later geeft Egbert Mulder aan dat zijn uitspraken gekleurd zijn weergegeven, biedt hij via zijn advocaat zijn verontschuldigingen aan aan Brandsteder. Hiermee is de zaak nog niet over, uiteindelijk wordt Egbert Mulder enige tijd geschorst in verband met deze uitspraak, en uitspraken die hij deed over vermeend doping gebruik bij enkele clubs.

Eind November wordt bekend dat Wim Jansen tot het eind van het seizoen voor Ajax uitkomt, en dat Johan Cruijff, die al een tijdje meetrainde met Ajax, voor zo'n 4 maanden (tot hij weer terug gaat naar Amerika) de functie van elftalleider van het eerste zal vervullen. De rol van Johan Cruijff lijkt niet op die van een normale elftalleider en het is de bedoeling dat hij het elftal tactisch veel gaat bijbrengen en dat Wim Jansen, die naar Cruijff's zeggen niet alleen een goede vriend van hem is maar ook hetzelfde over voetbal denkt, zijn verlengstuk in het veld zal worden. Er is geen duidelijke rol verdeling met Leo Beenhakker afgesproken, Johan Cruijff zegt daarover dat daar nog geen tijd voor was en dat hij adviezen zal geven en er maar gekeken moet worden wat er mee wordt gedaan. In de praktijk is Johan Cruijff de eerste wedstrijd al heel dominant betrokken bij de eerste competitie wedstrijd, zo neemt hij een half uur voor het eind, bij een 2-3 achterstand tegen FC Twente, plaats op de bank naast Leo Beenhakker en begint instructies te geven waarna Ajax de achterstand in 5-3 winst weet om te buigen. Leo Beenhakker geeft aan alleen maar blij te zijn om met Johan Cruijff te kunnen werken, maar door andere trainers wordt het vooral als vernederend gezien voor Leo Beenhakker dat Johan Cruijff naast hem plaats nam en instructies begon te geven. De eerste wedstrijd van Wim Jansen is tegen Feyenoord, die Ajax met 4-2 verliest. Wim Jansen wordt al voor de wedstrijd met ijsballen bekogeld waardoor hij een oog beschadigd, en als de wedstrijd net bezig is maken zijn oud ploeggenoten Jan Peters, Ivan Nielsen en Stanley Brard grove overtredingen op Wim Jansen. Jan Peters gooide verder olie op het vuur door zijn uitspraak dat alle voetballers vijanden zijn. Als Wim Jansen na de 18de minuut al wordt gewisseld in verband met de blessure aan zijn oog is de organisatie bij Ajax ook gelijk weg. Ajax bekijkt na de wedstrijd of ze gerechtelijke stappen kunnen ondernemen. Als eis legt Ajax bij de tuchtcommissie van de KNVB neer dat de wedstrijd overgespeeld moet worden en dat Feyenoord twee winstpunten in mindering moet worden gebracht met als motivatie dat Feyenoord onvoldoende heeft gedaan om Wim Jansen te beschermen. Daarnaast verzoekt Ajax de KNVB de uitspraken van Jan Peters en 3 andere spelers van Feyenoord te onderzoeken, die openlijk vijandige uitspraken hebben gedaan aan het adres van Wim Jansen. Feyenoord is zich van geen schuld bewust, en in een toespraak maakt de voorzitter van Feyenoord Ajax belachelijk door ze een vriendschappelijke wedstrijd aan te bieden waarbij Ajax met een 2-0 voorsprong mag beginnen en noemt hij Ajax slechte verliezers. Uiteindelijk beslist de KNVB in Maart in het nadeel van Ajax.

De positie van Leo Beenhakker is allerminst zeker. Dat valt niet alleen op te maken uit het feit dat Johan Cruijff zonder overleg naast hem geplaatst wordt, maar wordt ook door voorzitter Ton Harmsen openlijk toegegeven als begin 1981 op zoek gaat naar een nieuwe coach. Tomislav Ivic is een belanhrijke kandidaat. Vrij snel komen Ivic en Ajax tot een overeenkomst, maar er moet goedkeuring van de overheid komen om deze buitenlander aan te trekken. De Stichting Arbeidszaken lijkt niet in de weg te staan, maar Ivic kiest uiteindelijk voor een andere club. Leo Beenhakker houdt de eer aan zichzelf, en vertrekt op 10 maart naar Real Zaragoza.

Aad de Mos gaat gelijk rigoreus te werk als hij hoofdcoach wordt. Hij zet een groep van acht spelers (Sjaak Storm, Rini van Roon, Frank Rijkaard, Martin Wiggemansen, Keje Molenaar, Martin van Geel, Kees Zwamborn, en John Holshuijsen) terug. Zij maken nog wel deel uit van een grotere trainingsgroep aan het begin van elke week, maar zal daarna doorgaan met een kleinere groep van 14, waar eventueel (gebaseerd op blessures, schorsingen, of specifieke tegenstanders wel nog spelers uit de verbannen groep kunnen zitten).

Het Ajax bestuur krijgt veel kritiek, onder andere door supportersprotesten als in April zowel Frank Arnesen als Soren Lerby dreigen Ajax te verlaten. Frank Arnesen heeft een gelimiteerde afkoopsom in zijn contract en kiest voor een avontuur in het buitenland. Ajax laat Lerby niet gaan.

Voor Bobby Haarms is na een lange tijd geen plaats meer als assistent als Kurt Linder aangesteld wordt als nieuwe coach en het de bedoeling is dat Aad de Mos doorgaat als zijn assistant. Eerst is er sprake van de Bobby Haarms in een andere rol door zou gaan, maar later is er sprake van ontslag. Er komen geruchten naar buiten dat de voorzitter Ton Harmsen en zijn schaduw Arie van Eijden Haarms er bewust uit willen werken als laatste vertegenwoordiger binnen de Ajax organisatie van het Jaap van Praag/Rinus Michels tijdperk. Uiteindelijk zal hij tot het eind van kalender jaar 1981 als scout werk doen voor Ajax, waarna geevalueerd zal worden.